Obchody 65. rocznicy referendum w sprawie konstytucji V Republiki Francuskiej
W dniu 28 września 2023 r., z okazji Dnia Prawa, attaché ds. nauki i współpracy uniwersyteckiej, prof. Jean-Luc Schneider, wziął udział w konferencji zorganizowanej wspólnie przez Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk oraz Europejskie Centrum Badań Konstytucyjnych Uniwersytetu Łódzkiego z okazji 65. rocznicy referendum, w którym Naród Francuski przyjął Konstytucję V Republiki.
W dniu 28 września 1958 r. Francuzi zostali wezwani do urn, aby zdecydować o losie narodu. Referendum to było ważnym punktem zwrotnym w historii Francji, oznaczającym koniec burzliwego okresu i początek ery stabilności instytucjonalnej. Konstytucja Piątej Republiki została przyjęta z silnym systemem prezydenckim, gwarantując stabilność polityczną przy jednoczesnym zachowaniu podstawowych zasad demokracji.
Konferencja była okazją do pogłębienia wiedzy nt. Francuskiej Konstytucji i związanych z nią kwestii, a dyskusje i wnioski podkreśliły rolę oraz przywiązanie społeczeństwa do tych podstawowych wartości.
Konstytucja wprowadziła również referenda, umożliwiając społeczeństwu francuskiemu aktywny udział w podejmowaniu decyzji politycznych. Polscy i francuscy eksperci podkreślali, że to m.in. referendum jest odzwierciedleniem suwerenności narodowej.
Chociaż Francuska Konstytucja (z 1958 r.) oraz Polska Konstytucja (z 1997 r.) zostały opracowane w różnym czasie, mają one wspólne podstawowe wartości demokratyczne i podobne cechy instytucjonalne. Podobieństwa te świadczą o uniwersalnym znaczeniu zasad rządów prawa, demokracji i praw człowieka.
Badania zapoczątkowane w Polsce w 1997 r. koncentrują się na znalezieniu optymalnych rozwiązań systemowych, ponieważ Polska Konstytucja nie podlega takim samym elastycznym regułom pozwalającym na adaptację tekstu.